Genesis

“In den beginne schiep God de hemel en de aarde.” In het bijbelboek Genesis schept God hemel en aarde door Zijn woord: “In den beginne was het woord.” De Braziliaanse fotograaf Sebastião Salgado schept voor ons die wereld opnieuw met zijn beelden. “Oer”

Het zijn beelden die uit een oertijd lijken te komen: machtige rivieren, ijsbergen, bossen, woestijnen. Dieren, als de leguaan en de schildpad, die er uit zien als oertijddieren. Ook de mensen lijken uit een totaal andere (oer)tijd te stammen. Salgado laat met zijn foto’s zien dat deze wereld nog steeds bestaat. Tegelijk is het zijn pleidooi voor het behoud van onze kwetsbare planeet. (zie hiervoor het filmpje) . Toen hij ziek thuis zat na het fotograferen van alle gruwelen tijdens de burgeroorlog in Rwanda, wilde hij met zijn foto’s een heel andere weg inslaan. Voor zijn ode aan de natuur reisde hij o.a. naar de Galapagos eilanden, Madagaskar, Rusland, Antarctica, Botswana.  Hij maakte duizenden zwart-wit foto’s (vnl. analoog) en 200 van deze foto’s zijn nu te zien in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.

Het is een mooie tentoonstelling geworden. De foto’s zijn goed uitgelicht met spotjes en de toelichting via “geluidsdouches” vond ik een uitkomst: je staat dan op een bepaalde plek voor de foto en hoort een toelichting, die zowel over inhoudelijke als over de technische aspecten van de foto gaat, uit het plafond komen. Voor mij veel plezieriger dan de audiotour, die overigens ook verkrijgbaar is. Daarnaast is de toelichting ook nog eens op papier.

Het was bijna teveel om in een keer te bekijken. Niet alleen door de veelheid van foto’s, maar ook door de intensiteit van de beelden. Een kijkpauze om het hoofd even te resetten was voor ons wel nodig. Tegelijkertijd maakte dat het juist tot zo’n bijzondere ervaring. Je wordt als het ware even opgetild en in een andere wereld gezet. Een wereld waarvan je het bestaan soms zelfs niet vermoedde. Steeds voel ik het woord “oer” opkomen om mijn gevoel bij de foto’s te beschrijven. 

Foto’s van foto’s doen altijd afbreuk aan het oorspronkelijke werk en deze zijn gemaakt met een telefoon. Toch twee voorbeelden om iets van de sfeer en de veelzijdigheid te tonen. Maar eigenlijk wil ik er maar een ding mee zeggen: gaan zien! Dat kan in het Nederlands Fotomuseum Rotterdam; de tentoonstelling is verlengd tot 22 oktober 2017. 

Meer informatie op de website van het fotomuseum. Daar staat ook het filmpje met zijn levensverhaal en zijn motivatie om deze foto’s te maken. Een aantal foto’s is te zien in dit verslag van NRC